ТҰРЫСБЕК СӘУКЕТАЕВ. МАХАББАТ ӨЛЕҢДЕ ҒАНА ӨЛМЕЙДІ

ӨЛГЕНДЕР ҚАЙТЫП КЕЛЕДІ
(Мен – жындымын – 2)
Әжуа аралас мұңлы роман-фэнтезиден үзінді

 

Бұрын Жәния ойымнан шықпайтын. Жанарында жас мөлтілдеп, мүңайып көз алдымда тұрып алатын. Жалғыз өзі қиналып жүр-ау бишара, жанымда қалқайып жүрсе де сеп еді-ау дей ме екен? Әлде күндіз дастархан басында, түнде төсекте Жаратқанға жалбарынып мені дұғасынан тастамайтын шығар? Тірілер еске алып сағынса, нәзір беріп, құран бағыштаса, аруақ сол адам туралы ойлайды екен.
Соңғы уақытта Жәния ойыма оралмайтын болды. Ойлайын десем де ойлай алмаймын. Демек, мені есіне алмайтын болғаны ғой? Мүлдем ұмытқаны. Бәлки, балаларды асырай алмай, қу тірлікпен алысып миы ашып кетті ме екен байғұстың? Жер бетіндегі мені қимайтын жалғыз адамым Жәния еді, енді ол да ұмытайын дегені ме? Артымнан іздеп, есіне алатын бір адам қалмағаны ма? Ешкімге саям түспесе, несіне өмір сүргенмін. Менің қай жерім адам сонда? Кеше Абайдан «толық адам» қандай болады деп ұялмай сұрадым-ау. Ғылым, өнер, махаббат, қанағат, рахымның қайсысы бар менің бойымда? Мен «толық адам» түгіл жарты адам да емеспін, жарты деймін-ау, жартының мыңнан бір бөлігіне татимын ба екем нұқыл! Шафағаты шексіз Алла маған пейіштің миуасын қалай бұйыртып жүр десеңші. Жабырқау ойдан пейіштің гүл бақшасы күңгірт тартып кеткендей болды.
– Мұңайма! – деді періште оң құлағыма сыбырлап. – Абай атаң айтты емес пе: «Адамзат бүгін – адам, ертең – топырақ. Бүгінгі өмір жарқылдап алдар бірақ…» деп. Өлгеннің артынан өлмек жоқ, тірі жан тіршілігін қылады. Бітпес күйбеңнен өзіне алданыш табады. Сөйте-сөйте көз жасы құрғап, қасірет-қайғысы ұмытыла бермек. Жас үмітпен жарқырап жаңа күн жамыраған қызығын алдыңнан тосады. Елтисің, елігесің. Уақыт өзені бәрін ағызып әкетеді, оның алдында ескірмейтін, тозбайтын ештеңе жоқ. Жанған сөнеді, өшкен ұмытылады.
– Махаббат өлмейтіні қайда? – деймін періштенің сөзіне сенгім келмей бұртиып.
– Махаббат өлеңде ғана өлмейді!
«Е, ақындар да қиыстырып оттай беретін өтірікші, қырт екен ғой! – дедім ішімнен күңкілдеп. – Көзің тая бере ұмытылса, оның несі махаббат?» Періште тіршіліктің қат-қабат қатал шындығын айтып, ақылға шақырса да, мен бәрібір Жәнияны ақтай алмадым. Тез ұмытып кеткеніне ренжідім. «Мен ойлаймын, ол неге мені ойламайды» деп налыдым. Абай атамшылап айтқанда, мұнда да «махаббатсыз пейіш – бос» екен. Жаным сая таппай жалғыздықтан құлазып, жабырқау тарттым. Бұрын Жәния елестегенде, таяныш боп қасымда жүргендей сезілетін. Мені ойлайды, сағынады деп шексіз қуанышпен көңілім елжірейтін.
Пейіш бақшасында жүрсем де, жапырағы қураған қу ағаштай үмітсіздік әбден діңкелетті. Не ойларымды білмеймін. Бір үмітім: «уайымдама, ұмытқан жоқ, тіршіліктің азабымен арпалысып жүрген адамда қайбір ақыл-ес бар дейсің» деп алдарқатса, бір күдігім: «қырыққа енді іліккен ажарлы келіншек, жас өмірін қор қылмай қутыңдаған бір бай шалға тиіп алған шығар» деп сумаң ете қалғанда, қызғаныштан табанымды қызыл шоққа басып алғандай шар ете түсемін.
Бірте-бірте құлазыған күйініштен арыла бастадым. Сен ойламасаң, мен де ойламаймын ендеше деп, Жәнияны еске алуды қойдым ерегесіп. Көңілі қалағандардың бәрі пейіште өз жұптарымен жүреді. Асыл жарға адалдығымды білдіріп мен ғана осы күнге дейін басқаларға көз қиығымды салмағанмын. «Жалғыздық Құдайға ғана жарасады». Мен тіпті де құдай емеспін ғой.
Көп өтпей өзіме жұп іздеуге көңілім ауды. Қасиетті Құран аятында: біз сендер үшін Жәннат бағын жаратып, астынан дариялар ағызып қойдық. Онда сендерді бота көзі мөлдіреп сұлу жұбайлар күтіп тұрады делінген емес пе. Ендеше, неге маған солардың бірімен жұптаспасқа?
Қандай жар таңдасам екен деп өрекпіп түрлі-түрлі қиялға баттым. Әу баста айтқанымдай, мұндағы хор қыздарының бет-жүздері көрінбейді, «шіркін-ай, осындай болса ғой» деп ойласаң бітті, сылаңдап көз алдыңа келе қалады. Неше түрлі құшырлы тәтті қылықпен майысып, мойыныңа асыла кетпек. Қандай ләззатты құшақты қалайсың – тек оған қиялың жетсін. Алла-тағала бақи дүниеге жанды ғана өткізеді емес пе, сондықтан мұндағыларда тән жоқ. Құр елессің. Оның өзін де ойлағанда көре аласың. Егер тәнімен тіршілік ететін болса, сан ықылымнан бергі аруақтар микробтай быжынап, бұл дүниеге сыймай кетер еді ғой. Жер бетінде адамдар соңғы жылдары бір-бірімен интернет арқылы виртуалды араласа бастаған жоқ па. Бұл да сондай виртуалды әлемнің шексіз жетілген түрі. Көресің, сөйлесесің… иәки, ойыңмен, сезіміңмен ғана тұщынып, тоят табасың.
Ерік өзімде болған соң, қиялдың көкшолағына мініп ап, Кенен атам секілді, сұлулардың жанынан алай да өттім, былай да өттім ойқастап. Адам адам болғалы тарих жадында сақталып, ақын біткеннің жүрегін жаулаған перизаттардың парадын тамашалаймын тамсанып. Қайсысын таңдарымды білмей екі көзім алақ-жұлақ. Көңілім тайғанақтап біріне де тоқтамайды. Маған Афродита, Диана, Нефертити, Елена Троянская, Магдолина, Клеопатра… керек деймін. Бірақ олар көзіме елестемейді. «Қой-ей, кәпірдің кәрі кемпірлерін қайтесің!» дейді бір дауыс кекете күліп. Расында да олар патшайым не сарайдың бикелері болып, кәпірлік жасап, қолдарын қанға малған соң пейішке кірмей қалған-ау деймін, қанша ойласам да, көзіме көрінбей қойды. «Қой, алысты қайтем, өзіміздің ауылға оралайын деп, батырлар жырындағы Құртқа, Назым, Баян, Ақ Жүніс, Баршындарға сұқтана бастап едім, әлгіндегі дауыс тағы да мырс етті: «Ол өзіңнің апаларың ғой!» «Кетші-ей! – дедім ашуланып. – Мен солардай хордың қызын таңдағым келеді».
Жырдағы Қыз Жібекті сұлу жырдың арасынан тірілтіп алайын деп қалай жанталассам да, кинодағы Өтекешова көзімнен кетпей тұрып алды. «Қойшы, – дедім көңілім қалғандай қолымды сілтеп. – Ондай қыз толып жүрген жоқ па». Крамскойдың «Бейтанысын», Тисанның ….. көңіліммен бір-бір құшып, сұлулар галереясын ұзақ шарладым. Құданың құдіреті, солардың кез-келгеніне көз тоқтатып қарасам, жанары мөлтілдеп сәл мұңая қарағаны ма, әлде иегін такаббарлана көтерген кербездігі ме, әйтеуір бір жері Жәнияға ұқсап тұрғандай болады.»Қарама оларға» дегендей көз алдымдағы елестен Жәнияның бейнесі сүзіліп шыға келеді. Амалсыз күрсініп, бәрінен теріс айналамын.
Пейіштің қойны-қоншы толған бау-бақша, төгілген миуа. Әркімнің қолайына арналған неше түрі гүлзарлар бар. «Жұбайлар гүлзары», «Жалғыздар гүлзары», «Ғашықтар гүлзары» … боп кете береді. Екеуі бірдей офат боп пейіште қайта табысқан некелі ерлі-зайыптылар «Жұбайлар гүлзарында» қыдырыстайды көбінше. Менің әке-шешем сияқтылар. Ал Мақан ағам секілді жұбайы опасыздық жасап ажырасып кеткен, не үйленбеген бойдақ, болмаса әйелі әлі фәни дүниеде тіршілік етіп жүрген мен тәрізді жалғызбастылар «Жалғыздар гүлзарында» бас қосқанды жақсы көреді. Махаббаттары жыр болып, өмірде бір-біріне қосыла алмай қасіретпен көз жұмған мұңлықтар «Ғашықтар гүлзарында» мекендейді екен.